Wat hebben we gedaan?

Speerpunten

Meer waarde uit afval
Nederland wil in 2020 75% van het huishoudelijk afval scheiden (groen, plastic, blik en drankpakken, karton, glas en rest) en maximaal 100 kilo restafval per inwoner overhouden. Om te voldoen aan die doelstelling heeft Velsen in 2018 een oranje rolcontainer verstrekt voor laagbouwwoningen in IJmuiden, Velserbroek en Velsen-Noord voor het gescheiden weggooien van plastic, blik en drankpakken. Bovendien zijn alle ondergrondse containers voor restafval voorzien van een toegangssysteem, zodat ze alleen nog met een afvalpas te openen zijn.
Helaas leidden de afgesloten containers ook tot extra vervuiling op straat door afvalzakken die naast de containers zijn geplaatst. Daar is in 2019 extra aandacht voor.
Ook op de stranden scheidt Velsen het afval sinds 2018, zowel in de openbare ruimte als bij de strandhuisjes.

Riothermie: het riool warmt ons op
Het Vellesan College wordt verwarmd met warmte die het riool genereert. Aardgas is dus niet meer nodig. De meetresultaten uit 2018 laten zien dat het systeem goed functioneert en zelfs overcapaciteit heeft. Die overcapaciteit kan gebruikt worden wanneer op een later moment de riothermie ook in omliggende gebouwen wordt toegepast.
Met de woon-/zorgcentra aan de Lodewijk van Deyssellaan in Driehuis onderzoekt de gemeente de mogelijkheid om riothermie in de gebouwen toe te passen. De gebouwen kunnen dan van het gas worden afgesloten. Met deze techniek kunnen de gebouwen ook gekoeld worden.
De kansen voor riothermie zijn met andere warmtebronnen (zoals energie uit oppervlaktewater, bodem of restwarmte van bedrijven) in een online Omgevingswarmtekansenkaart gezet. De kansenkaart ondersteunt de gemeente en bedrijven bij de energietransitie.

Schone lucht
De gemeente streeft naar een verdere verbetering van de luchtkwaliteit. Daarom heeft de gemeente de volgende acties uitgevoerd:

• Bij vergunningaanvragen van Tata Steel heeft Omgevingsdienst advies gegeven aan de vergunningverlenende instantie bevoegd gezag Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied.
• Inwoners zijn geïnformeerd over houtstook op een milieuvriendelijke wijze.
• De gemeente heeft deelgenomen aan de ontwikkeling Schone Lucht Akkoord door het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en aan een proefproject monitoring Luchtkwaliteit vanuit Provincie Noord-Holland..
• De monitoring van de luchtkwaliteit in de IJmond is voortgezet. Uit de Meetnetrapportage 2017 (opgesteld in 2018) blijkt dat de luchtkwaliteit voldoet aan de wettelijke normen. Wel is een kleine toename van fijn stof gemeten in de IJmond. De oorzaak is lastig te achterhalen. Bij een verdere toename zal overleg met de provincie en OD NZKG worden gevoerd over het nemen maatregelen.

Het programma IJmond Bereikbaar omvat ook een aantal acties die de luchtkwaliteit bevorderen (zie Regulier Beleid).

Stofuitstoot
Inwoners uit Velsen, Beverwijk en Heemskerk ondervinden overlast van uitstoot van roet en grafietdeeltjes door Harsco (terrein Tata Steel). De gemeente heeft samen met de portefeuillehouders van Beverwijk en Heemskerk bij de gedeputeerde van Provincie Noord-Holland (bevoegd gezag) aangedrongen op maatregelen. De provincie houdt verscherpt toezicht op de uitstoot van het bedrijf en heeft opdracht aan RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) gegeven om onderzoek te doen naar de gezondheidseffecten van grafiet. Het bedrijf zal een hal bouwen waarmee de overlast wordt voorkomen.

Schone brandstoffen
LNG is een schone brandstof waarbij geen fijnstof vrijkomt. Voor de toepassing van LNG (Liquefied Natural Gas) in de haven is de gemeente gestart met de aanpassing van de havenverordening. Het Nationaal Platform LNG organiseerde voor de derde maal een LNG Diner (netwerkbijeenkomst) in samenwerking met de Provincie Noord-Holland en Omgevingsdienst IJmond. De provincie Noord-Holland heeft samen met andere provincies inmiddels verdergaande afspraken gemaakt voor een dekkend netwerk van LNG-tankstations in het hele land.
Voor het zware vrachtvervoer zijn er de komende 10 tot 15 jaar geen duurzame alternatieven voor LNG om 90% minder fijnstof te behalen. Door de productie van Bio-LNG wordt het product wel helemaal CO2-neutraal.

IJmond Bereikbaar

De gemeente heeft vanuit het programma IJmond Bereikbaar acties en projecten uitgevoerd die bijdragen aan de verbetering van de luchtkwaliteit, de beperking van de CO2-uitstoot en de groei van duurzame mobiliteit. Hieronder enkele voorbeelden:

• De gemeente heeft begin 2018 een goed bezochte bijeenkomst gehouden waar de resultaten van 2015-2017 zijn gepresenteerd (zie: www.eindmonitor.nl)

• De gemeente heeft bedrijven op diverse wijzen gestimuleerd om deel te nemen aan het programma. In de IJmond zijn nu 175 bedrijven aangesloten waarvan 3.000 werknemers naar het werk fietsen.
• Tata Steel, Heliomare en het Rode Kruis Ziekenhuis zijn een proefproject "samen rijden" gestart.        
• De gemeente heeft verbeteringen aangebracht in de infrastructuur om het fietsgebruik te stimuleren, zoals het aanpassen van verkeerslichten ten behoeve van fietsers.  

(Zie ook paragraaf 3.1)

Schiphol
De hinder van Schiphol is in 2018 toegenomen door:

• de toename van het aantal vluchten tot het maximum van 500.000 vluchten per jaar.
• Een toename van opstijgend verkeer door een (tijdelijke) sluiting van de Polderbaan en een meer dan normaal voorkomende noordelijke wind.

Via de bestuurlijke deelname in de Omgevingsraad Schiphol heeft de gemeente in elk geval gepleit geen verstrekkende besluiten te nemen over de toekomstige groei van Schiphol voordat meer duidelijkheid is over bijvoorbeeld de gezondheidseffecten van het ultra fijnstof, de vliegveiligheid, geluidhinder etc.

Reguliere activiteiten

• Minder geluid: De gemeente startte drie saneringsprojecten in het kader van de Wet geluidhinder bij woningen aan de Hagelingerweg en Van den Vondellaan, de Waterloolaan, Hagelingerweg en Van den Vondellaan (overzijde) en de Zeeweg. Het Rijk heeft op aanvraag van de gemeente hogere geluidwaarden op de gevels van de woningen vastgesteld.  Met de vastgestelde hogere waarden kunnen de saneringsmaatregelen (gevelisolatie) worden bepaald. Aangezien het om isolatie van de gevel gaat, kunnen bewoners ervoor kiezen om tegelijk een 'quick scan energiebesparing' uit te laten voeren.

• Hoorbaar minder: Velsen gaf bedrijven de mogelijkheid om van voertuigen zoals heftrucks en shovels kosteloos de luid piepende  (achteruit)rijalarmen te vervangen door geluidsarme alarmen. Het project is inmiddels afgerond, met als resultaat dat 250 voertuigen zijn voorzien van een geluidsarm achteruitrijsignaal.
  De gemeente heeft de grondwateronttrekking van een saneringslocatie beëindigd omdat de kern van de verontreiniging voldoende gesaneerd is. De monitoring van de restverontreiniging heeft de gemeente voortgezet. Voor de locatie Rivierenbuurt-noord heeft de gemeente de jaarlijkse grondwatermonitoring uitgevoerd. Uit de resultaten van de monitoring blijkt dat de verontreiniging in het grondwater zich, zoals verwacht, verspreidt in de richting van het Noordzeekanaal en dat het front van de verontreinigingspluim zich ter hoogte van het Watertorenpark bevindt. Dit is in overeenstemming met het goedgekeurde monitoringsplan.

• Route gevaarlijke stoffen: De gemeente heeft de route gevaarlijke stoffen opnieuw vastgesteld. Hierbij heeft de gemeente een aantal wijzigingen doorgevoerd, waaronder een uitbreiding van de route naar de IJmondhaven.

• KIMO Nederland/België, is een vereniging van Nederlandse en Belgische kustgemeenten die zich inzet voor een schone en veilige Noordzee. De gemeente leverde in 2018 de voorzitter voor zowel het Nederlands/Belgische netwerk als de voorzitter van de internationale organisatie waaraan ook andere landen aan deelnemen. KIMO Nederland/Belgie heeft de volgende acties voortgezet:
  • Het project Fishing for Litter, waarbij vissers opgevist afval in kunnen leveren (ca. 300 ton afval per jaar in Nederland) is voortgezet. Door te lobbyen in Brussel is het opgeviste afval als aparte afvalstroom opgenomen in de concept-EU Havenontvangstrichtlijn. Hierdoor kunnen alle EU-kustlidstaten dit soort afval aanpakken.
  • Het project Juttersgeluk: In dit project hebben mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt stranden schoongemaakt.

• Alle ruimtelijke plannen zijn voorzien van een integrale milieuadvies/-paragraaf zoals de Kustplaats IJmuiden.
• Omgevingsdienst IJmond heeft in het kader van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht  adviezen op meervoudige complexe vergunningaanvragen afgegeven. Hierbij zijn meerdere instanties betrokken. Omgevingsdienst IJmond heeft enkelvoudige vergunningaanvragen afgehandeld. Omgevingsdienst IJmond heeft ook geadviseerd op vergunningen afgegeven door Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied.